Zbliżają się 1 listopada czyli czas, w którym wspominamy naszych bliskich, odwiedzamy groby i wracamy myślami do chwil spędzonych razem. Dla nas, dorosłych, to moment refleksji i zadumy, natomiast dla dzieci temat śmierci może być trudny do zrozumienia i pełen niejasności.
Dlaczego rozmowy o śmierci są ważne?
Dzieci, szczególnie te najmłodsze, często mają trudności z pojęciem śmierci jako czegoś ostatecznego. Śmierć bliskiej osoby czy zwierzątka może wzbudzać w nich lęk, smutek, a czasem nawet poczucie winy. Rozmowy o śmierci pomagają dzieciom zrozumieć, że śmierć jest naturalną częścią życia, z którą każdy prędzej czy później się spotyka.
Jak wyjaśnić dziecku, czym jest śmierć czy strata bliskiej osoby?
W takich chwilach, z pomocą mogą przyjść – oczywiście – książki dla dzieci! Jeśli są dobrze dobrane, mogą Ci pomóc nie tylko wytłumaczyć trudne pojęcia, ale zaoferują też swoją moc terapeutyczną – mogą pomóc dziecku zrozumieć emocje związane ze stratą oraz nauczyć się, jak radzić sobie z bólem.
Książki o śmierci i stracie bliskich nie tylko tłumaczą zjawisko, ale również uczą, jak rozmawiać o emocjach. Możesz wykorzystać te opowieści, by wprowadzić temat w sposób dostosowany do wieku malucha. Wiele książeczek zawiera piękne ilustracje oraz prosty, ale głęboki przekaz, który może pomóc dziecku oswoić się z trudnymi emocjami. Dzięki nim, Twoje dziecko nauczy się, że smutek i żal są naturalnymi reakcjami, a wspomnienia o bliskich mogą dawać pocieszenie.
No dobrze, ale jak wybrać książkę o śmierci, by była jak najbardziej wspierająca oraz dostosowana do wieku małego czytelnika? Na rynku jest sporo publikacji, ale ja wybrałam dla Ciebie najlepsze z nich! 😉
W tym artykule przedstawię Ci 9 sprawdzonych książek, które w delikatny sposób poruszają temat śmierci, wspierając rodziców w rozmowach na ten trudny temat.

Ostatni Dżem Babci
Wyd. Natuli
- To jest przedobra książka, która porusza temat straty bliskiej dziecku osoby,
- jest bardzo prosta, dzięki czemu możesz czytać ją już z najmłodszymi dziećmi,
- opowiada o długiej chorobie babci oraz o jej śmierci,
- o umieraniu mówi wprost i bez ogródek, jednocześnie całość jest delikatna i wyważona.
W skrócie: książeczka idealna dla najmłodszych
WIEK 1-3 lata

Czas Czarodziej
Wyd. Babaryba
- to nie tyle książka o śmierci, co raczej opowieść o upływającym czasie,
- pomoże zrozumieć dziecku czym jest czas oraz jaki jest jego wpływ na ludzi i przedmioty,
- tekstu jest mało, a ilustracje są bardzo proste, spokojnie możesz czytać ze swoim maluchem.
W skrócie: o upływającym czasie, idealna dla najmłodszych
WIEK 1-3 lata

Pan Stanisław odlatuje
Wyd. Nasza Księgarnia
- czytając tę książkę dosłownie czułam ciepło na sercu – to jest tak piękne i (paradoksalnie) pozytywne opowiadanie, że koniecznie musisz je przeczytać!
- Śmierć Pana Stanisława jest ukazana jako podróż w chmurach, pełna wspomnień i wzruszeń
- czytelnik zostaje z poczuciem, że bliska osoba, która odeszła opiekuje się nami z nieba
W skrócie: piękna, pozytywna opowieść, która nie przestraszy i nie przerazi dziecka
WIEK 2-5 lat

Puste miejsce po zajączku
Wyd. Jedność dla dzieci
- to kolejna książka, która ma szczególne miejsce w moim serduchu – rzadko zdarza mi się płakać ze wzruszenia – a ona właśnie to sprawiła,
- książka przede wszystkim pokazuje jak możemy poradzić sobie ze stratą bliskiej osoby oraz ze wszystkimi trudnymi emocjami, które jej towarzyszą,
- przesłanie książki jest pełne nadziei – pokazuje, że tęsknota i ból mogą zamienić się we wdzięczność.
W skrócie: ta książka, jak mało która pozycja, zaopiekuje trudne emocje i uczucie pustki po stracie bliskiej osoby
WIEK 3-7 lat

Pewnego dnia odwiedziłam dziadka
Wyd. Świetlik
- to jedyna książka z tego zestawienia, która opowiada o wizycie na cmentarzu i pielęgnowaniu pamięci po zmarłym,
- wbrew pozorom treść jest dość lekka a momentami zabawna,
- pokazuje, że cmentarz niekoniecznie wygląda tak, jak pokazują to filmy czy popkultura
- ALERT: na jednej ilustracji widzimy wyobrażenie cmentarza pełnego trupich czaszek oraz zombiaka – bardziej wrażliwym dzieciom taka wizja może nie służyć,
- no i zdarzają się różne powiedzonka, które nie każdemu mogą się spodobać (ale wszystko w granicach dobrego smaku;)
W skrócie: o wizycie na cmentarzu i porządkowaniu grobów
WIEK 3-7 lat

Jestem Śmierć
Wyd. Kultura Gniewu
- to nie jest lekka książka, ale zapewniam, że jest piękna w swojej prostocie i dosłownym przekazie,
- opowieść toczy się z perspektywy bohaterki, którą jest Śmierć,
- całość jest dość poetycka, wzruszająca, momentami dosadna,
- książka pokazuje, że życie i śmierć są ze sobą zawsze połączone – i jedynie miłość jest ponad nimi.
W skrócie: dla starszych dzieci
WIEK 6+ (górnej granicy nie ma;)

Żegnaj, Niedźwiadku
Wyd. Wilga
- książeczka porusza temat wiary w siebie oraz własne możliwości,
- pokazuje, że warto być wiernym sobie i swoim wartościom,
- znajdziecie tu wątek wyśmiewania przez rówieśników oraz propozycję jak można zareagować.
- Tekst jest rymowany a ilustracje przepiękne!
W skrócie: rymowana, wspiera budowanie własnej wartości
WIEK 3-6 lat

Teraz i na zawsze
Wyd. Tako
- jeśli Twoje dziecko doświadczyło straty drugiego rodzica lub kogoś bardzo bliskiego, to ta książka jest Waszym MUST HAVE,
- pięknie opowiada o uczuciu pustki, złości i tęsknocie, jednocześnie pokazując jak możemy poradzić sobie ze stratą,
- jej przesłanie jest pełne nadziei, ciepła i miłości,
- a ilustracje są przepiękne, wzruszające i klimatyczne.
W skrócie: pokazuje jak zbudować nową rzeczywistość po stracie rodzica
WIEK 3-7 lat

Wszędzie i we wszystkim
Wyd. Co ja na to?
- ta książka opowiada przede wszystkim o tym, że zmarła, bliska nam osoba może wciąż trwać przy nas we wszystkim co nas otacza,
- bohaterka odnajduje swoją zmarła mamę w polnych kwiatach, pluszowym misiu – by na końcu odnaleźć ją w sobie.
W skrócie: dla starszych dzieci
WIEK 5+ (górnej granicy nie ma;)

Wróć, mój Wilku, wróć!
Wyd. Amberek
- to jeden z tych tytułów, które czytacie z uśmiechem i wzruszeniem,
- książka pokazuje jak poradzić sobie ze stratą bliskiej osoby tak, by poczucie bezsensu zamienić w chęć do życia,
- przepięknie ilustrowana, prosta i całkiem poetycka.
W skrócie: dla starszych dzieci
WIEK 2-7 lat
Książki to jedno z narzędzi, które mogą pomóc rodzicom w tłumaczeniu trudnych tematów. Ważne jest jednak, aby rozmowy na temat śmierci prowadzić w sposób dostosowany do wieku i emocji dziecka.
Nie unikajmy tego tematu – im bardziej naturalnie podejdziemy do rozmowy, tym łatwiej będzie dziecku zrozumieć, że śmierć jest częścią życia. Warto także pozwolić dziecku na zadawanie pytań i wyrażanie swoich uczuć.
Mam nadzieję, że moje propozycje pomogą Ci znaleźć tytuły, dzięki którym oswoicie temat śmierci i straty bliskiej osoby. A jeśli chcesz porozmawiać z dzieckiem również o starzeniu się, demencji i problemach, z którymi mierzą się starsze osoby, to zajrzyj koniecznie do mojego artykułu – KLIK.
Jeszcze Ci mało? 😉
Jeśli chcesz znaleźć więcej książkowych inspiracji, zaobserwuj mnie koniecznie na Instagramie lub na Tik Toku – tam czeka na Ciebie całe morze wartościowych książek!